अन्नपूर्ण पोष्ट /काठमाण्डौं : नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा) स्थायी कमिटीमा विवाद चर्किदै गर्दा ललितपुरमा छुट्टै भेला भएको छ।
बुधबारको बैठकमा पार्टी अध्यक्ष एवम् प्रधानमन्त्री केपी ओलीको अर्का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’सहित चार नेताले प्रधानमन्त्रीको राजीनामा मागेका थिए।
बालुवाटारमा स्थायी कमिटी बैठक स्थगीत भएपछि नेताहरु झम्सीखेलमा भेला भएका हुन्। स्थायी कमिटी सदस्य भीम रावलका अनुसार बैठकमा ३० बढी नेता सहभागी भएको जानकारी दिए।
‘हामी पार्टी एकतालाई बलियो बनाउन चाहन्छौँ। हामीले गुटमा छलफल गरेका होइनौँ’, रावलले भने, ‘स्थायी कमिटी बैठकमा सहभागी साथीसहित छलफलमा ३० बढी साथी थियौँ।’
बुधबार बिहान प्रधानमन्त्री ओलीले पार्टी निर्णय कार्यान्वय गर्ने बाटो छोडेर गुट बैठक राखेको भन्दै प्रचण्डले प्रधानमन्त्रीसँगको छलफलमा बसेका नेतालाई समेत बोलाएर छलफल गरेको रावलको भनाइ छ।
प्रधानमन्त्रीले नै गुट चलाएपछि पार्टी एकता जोगाउन छलफल भएको नेता रावलको दाबी छ। छलफलमा प्रधानमन्त्री ओलीको नेतृत्वमा सरकार र पार्टी चल्न नसक्ने निष्कर्ष निस्किएको एक नेताले बताए।
प्रचण्डले बुधबार साँझको ललितपुर छलफलमा सहभागी नभएका नेतासँग बिहीबार बिहान छलफल गर्ने दाबी रावलले गरेका छन्। पार्टीको निर्णय प्रधानमन्त्रीलेसमेत मान्नु पर्ने विषयमा छलफलमा सहभागी नेताहरु एकमत भएका छन्। बैठकमा केही मन्त्रीसमेत सहभागी भएको नेता रावलले जानकारी दिए।
नेकपाको ४४ सदस्यीय स्थायी कमिटीका सदस्यमध्ये बहुमत नेताको बैठकले प्रधानमन्त्री ओलीलाई अप्ठेरो बनाउने रणनीतिमा अध्यक्ष प्रचण्ड, वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल, झलनाथ खनाल र उपाध्यक्ष वामदेव गौतम एकजुट बनेका छन्।
ललितपुर भेलामा बुधबार बिहान प्रधानमन्त्रीसँगको छलफलमा सहभागी गृहमन्त्री रामबहादुर थापा ‘बादल’, कृषिमन्त्री घनश्याम भुसाल, नेता मणि थापासमेत सहभागी थिए।
भेलामा नेकपा प्रवत्ता नारायणकाजी श्रेष्ठ, नेता रघुजी पन्त, देवेद्र पौडेल, चक्रपाणि खनाल, गोकर्ण विष्ट, सुरेन्द्र पाण्डे, मातृका यादव, देव गुरुङ, वर्षमान पुन, शक्ति बस्नेत, जनार्दन शर्मा, भीम आचार्य, बेदुराम भुसाल, अष्टलक्ष्मी शाक्य, पम्फा भुसाल गिरिराजमणि पोखरेल, मुकुन्द न्यौपाने, लीलामणि पोखरेल, हरिबोल गजुरेललगायत नेता सहभागी थिए।
यता नेता विष्णु रिजालले भने स्थायी कमिटी बैठक जारी रहेकाले समाधानको विकल्पमा छलफल भइरहेको बताएका छन्। बुधबार बिहान बालुवाटार र साँझ ललितपुरमा छलफल भएपछि उनले सामाजिक सञ्जालमा यस्तो टिप्पणी गरेका हुन्।
‘फेरि भन्छु, लाहुरेभन्दा गुन्टा अघि कुदेको सुहाउँदैन। स्थायी समिति बैठक जारी छ’, नेता रिजालले लेखेका छन्, ‘बिहान एक अध्यक्षले बालुवाटारमा छलफल गर्नुभयो, साँझ अर्का अध्यक्षले ललितपुरमा छलफल गर्नुभयो। औपचारिक बैठकबाहेक समाधानका विभिन्न विकल्पमा छलफल जारी छ। पार्टी एकता नेताहरुले नै गर्नुभएको हो, बचाउने जिम्मा पनि उहाँहरुकै काँधमा छ। छलफलबाट एउटा निष्कर्ष निस्किन्छ र पार्टी एकताबद्ध भएर अघि बढ्छ।’
उनले नेता छलफलमा भएको समयमा कार्यकर्ता आरोप—प्रत्यारोपमा उत्रनु गलत भएको टिप्पणीसमेत गरेका छन्। ‘नेताहरु नै छलफलमा रहेर कुनै निष्कर्षमा नपुगिरहेको तरल बेलामा कार्यकर्ताहरु आरोप–प्रत्यारोपमा उत्रेर सामाजिक सञ्जाल रंग्याउनुको अर्थ छैन’, उनले थप लेखेका छन्, ‘ यसबाट आफ्नै साथीहरुबीच अनावश्यक तिक्तता मात्र बढ्छ।’
बिहान बालुवाटारमा के भएको थियो ?
पार्टीभित्रैबाट चर्को आलोचनासहित राजीनामा माग भएपछि तनावमा रहेका प्रधानमन्त्री ओली बिहान बालुवाटारमा परामर्श गरेका थिए।
ओलीले सरकारका मन्त्रीहरू र आफू निकटका स्थायी कमिटी सदस्यहरूलाई परामर्शका लागि बालुवाटार बोलाएर छलफल गरेका हुन्। सरकारको भूमिका, पार्टीभित्रको कलह र संभावित कदमबारे उनले परामर्श गरेका थिए। बालुवाटार परामर्शमा स्थायी समितिमा रहेका मुख्यमन्त्रीहरु शंकर पोखरेल र पृथ्वी गुरुङ, संसदीय दलका उपनेता सुवास नेम्वाङ, मन्त्रीहरु रामबहादुर थापा बादल, योगेश भट्टराई, घनश्याम भुसाललगायत सहभागी थिए। उनीहरुमध्ये केही नेता ललितपुर छलफलमासमेत सहभागी भएका छन्।
पार्टीभित्रैबाट आफू घेराबन्दीमा परेको बताउँदै आएका ओलीको सम्भावित कदम के होला भनेर अनेक अनुमान र आशंका गरिएको थियो। स्थायी समितिमा मंगलबार चर्को आलोचना र दबाब खेपेका ओलीले मंगलबार अपरान्ह मुख्यसचिव लोकदर्शन रेग्मीलाई राष्ट्रपतिकहाँ पठाएका थिए। पछि रेग्मीलाई बालुवाटार बोलाएर ओलीले छलफल गरेका थिए। मंगलबार बैठक सुरु हुनुअघि पनि प्रधानमन्त्री ओली शितल निवास पुगेर राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीसँग परामर्श गरेका थिए।
स्रोतका अनुसार प्रधानमन्त्री राजीनामा दिने मुडमा छैनन्। बरु पेलेर अघि बढ्ने रणनीति तयारीमा छन्। जस्तोसुकै परिस्थिति आए पनि सामना गर्ने मनस्थितिमा ओली रहेको उनी निकट स्रोत बताउँछ।
संसद अधिवेशन अन्त्य गर्ने, संकटकाल लगाउने, मन्त्रिपरिषद् फेरबदल गरेर आन्तरिक झगडा मिलाउने, दल विभाजनलाई खुकुलो पार्ने अध्यादेशलाई ब्यूँताउने, कांग्रेससँग सहकार्य बढाउनेजस्ता अनेक विकल्पबारे ओली टिममा छलफल भइरहेको थियो। पार्टी केन्द्रीय समिति वा संसदीय दलमध्ये एउटामा ४० प्रतिशत मत पुर्याएमा पार्टी विभाजन गर्न सकिने खुकुलो व्यवस्थासहितको अध्यादेश वैशाख ८ गते राष्ट्रपतिबाट जारी भए पनि चौतर्फी आलोचना भएपछि यसलाई फिर्ता गरिएको थियो।
स्थायी कमिटीमा चर्काचर्की भएपछि ओलीले मंगलबार बेलुका नै महासचिव विष्णु पौडेललाई अध्यक्ष प्रचण्ड निवासमा र उपप्रधानमन्त्री ईश्वर पोखरेललाई माधव नेपालकहाँ पठाएका थिए। मिलेर जाने प्रस्तावसहित प्रचण्ड र माधव दुवैलाई मनाउन गएका दुवै प्रतिनिधिसँगको वार्ता खासै सकारात्मक भएन।
बालुवाटारमा ओली परामर्शमा व्यस्त हुँदा प्रचण्ड र नेपाल पनि आन्तरिक छलफलमा व्यस्त थिए। नेकपाको जारी स्थायी कमिटी मंगलबारको बैठकमा प्रधानमन्त्री ओलीको पछिल्लो अभिव्यक्तिलाई लिएर चर्काचर्की भएको थियो।
प्रधानमन्त्री ओलीले मदन भण्डारी फाउण्डेसनले आइतबार गरेको कार्यक्रममा भारतले आफूलाई हटाउन होटल र दूतावासमा चलखेल गरिरहेको अभिव्यक्ति दिएका थिए। बैठकमा सहभागी एक स्थायी समिति सदस्यका अनुसार ओलीको अभिव्यक्तिप्रति नेताहरुले आक्रोश व्यक्त गरेका हुन्। प्रधानमन्त्रीजस्तो जिम्मेवार व्यक्तिले यस्तो उत्ताउलो र सतही अभिव्यक्ति दिन नहुने बताएका थिए। यसले पार्टी, सरकार र मुलुकको प्रतिष्ठामा समेत आँच पुगेको उनीहरुले बताएका थिए। बैठकमा नेकपा एमाले नामको पार्टी दर्ताका लागि निर्वाचन आयोगमा निवेदन दर्ता भएको विषय महत्वका साथ उठाइएको थियो। उपाध्यक्ष बामदेव गौतमले प्रधानमन्त्रीकै निर्देशनमा यो काम भएको आरोप लगाएका थिए। यो खवर आजको अन्नपूर्णपोष्टमा छापिएको छ ।